بیدار ماندن در آخر هفته‌ها می‌تواند اختلال خواب را بدتر کند

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد دیر خوابیدن در آخر هفته می‌تواند یک اختلال شایع خواب را تشدید کند.

برآورد می‌شود حدود ۹۳۶ میلیون بزرگسال در سراسر جهان به آپنه انسدادی خواب (OSA) مبتلا باشند؛ وضعیتی که در آن راه‌های هوایی هنگام خواب بارها فرو می‌ریزد و باعث توقف موقت تنفس، اختلال مکرر خواب، خروپف شدید و خستگی در طول روز می‌شود.

این پژوهش تازه نشان می‌دهد که پیامدهای این اختلال ممکن است حتی بیشتر از برآوردهای پیشین باشد، چرا که محققان افزایش شدت آن در آخر هفته را شناسایی کرده‌اند؛ افزایشی که ناشی از تغییرات سبک زندگی و بی‌نظمی خواب است.

«آپنه اجتماعی» اثر آخر هفته بر خواب

به گفته لوسیا پینیلا، نویسنده این تحقیق و پژوهشگر خواب در دانشگاه فلیندرز استرالیا، «خواب پیش از این هم یک مسئله مهم بهداشت عمومی بود، اما یافته‌های ما نشان می‌دهد تأثیر واقعی آن ممکن است دست‌کم گرفته شده باشد. بیشتر آزمایش‌های تشخیصی تنها در یک شب معمولاً وسط هفته انجام می‌شود و اثر آخر هفته که ما آن را آپنه اجتماعی نامیده‌ایم، نادیده گرفته می‌شود.»

تیم او داده‌های حدود ۷۰ هزار نفر در سراسر جهان را که کیفیت خوابشان با حسگری زیر تشک ثبت شده بود، بررسی کرد. نتایج نشان داد اختلالات خواب در آخر هفته بسیار شایع‌تر است و احتمال بروز آپنه خواب متوسط یا شدید در روز شنبه ۱۸ درصد بیشتر از روز چهارشنبه است.

تغییر در برنامه خواب، مانند دیر خوابیدن یا دیر بیدار شدن، نیز وضعیت آپنه خواب را بدتر می‌کند. به‌طور مثال، فقط ۴۵ دقیقه بیشتر خوابیدن در آخر هفته خطر اختلالات شدید خواب را ۴۷ درصد افزایش می‌دهد. همچنین، عوامل سبک زندگی و سن هم نقش دارند؛ خطر ابتلا در افراد ۶۰ ساله و بالاتر، ۷ درصد بیشتر و در زیر ۶۰ ساله‌ها ۲۴ درصد بیشتر بود.

این یافته‌ها در نشریه «پژوهش‌های تنفسی و مراقبت‌های ویژه آمریکا» منتشر شده است.

پیامدهای خطرناک آپنه، خواب تنها باعث یک شب خواب بد نمی‌شود؛ در صورت درمان نشدن، خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت، سکته مغزی، افسردگی و زوال عقل را افزایش می‌دهد. پینیلا هشدار داد که افزایش شدت این اختلال در آخر هفته می‌تواند احتمال بروز چنین مشکلاتی را بیشتر کند.

بسیاری از مبتلایان به آپنه خواب برای جلوگیری از قطع تنفس و خروپف در شب، از دستگاه فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) استفاده می‌کنند.

دنی اکرْت، یکی دیگر از نویسندگان این تحقیق، توصیه کرد مبتلایان علاوه بر استفاده از این دستگاه، برنامه خواب منظم و هفت تا نه ساعت خواب شبانه حتی در آخر هفته داشته باشند. او گفت: «حفظ ساعت بیداری ثابت، استفاده از دستگاه درمانی تجویز شده حتی در آخر هفته، و رفتن به رختخواب هنگام احساس خواب‌آلودگی، کمک می‌کند خواب ترمیم‌کننده کافی داشته باشید و از شدت آپنه خواب در آخر هفته بکاهید».