پای میلیاردر هندی به بحث ایران و آمریکا باز شد | گوتام آدانی کیست؟

گزارش تازه وال‌استریت ژورنال به بررسی تحقیقات جدید وزارت دادگستری آمریکا در مورد احتمال نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران توسط شرکت‌های وابسته به گوتام آدانی، یکی از ثروتمندترین افراد آسیا و بنیان‌گذار گروه آدانی، پرداخته است.

این تحقیقات بر روی فعالیت‌های بندر موندرا در ایالت گجرات هند متمرکز است و به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا شرکت‌های آدانی؛ گاز مایع ایران را که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد، وارد هند کرده‌اند یا خیر؟ 

 یک نفتکش در یک زمان در دو مکان

وزارت دادگستری آمریکا در حال بررسی این موضوع است که آیا شرکت‌های آدانی، به‌ویژه آدانی اینترپرایز، گاز مایع ایران را از طریق بندر موندرا وارد هند کرده‌اند؟ این اقدام می‌تواند نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران باشد که خرید محصولات نفتی و پتروشیمیایی ایران را ممنوع کرده است.

تحقیقات وال استریت ژورنال نشان داد که تعدادی از تانکرهای حمل گاز مایع که بین بندر موندرا و خلیج فارس تردد می‌کردند، رفتارهایی از خود نشان داده‌اند که کارشناسان آن را نشانه‌ای از تلاش برای پنهان کردن فعالیت‌های مرتبط با دور زدن تحریم‌ها می‌دانند. به عنوان مثال، یک کشتی به نام SMS Bros که در آوریل ۲۰۲۴ در بندر خور الزبیر عراق گزارش شده بود، در تصاویر ماهواره‌ای در بندر تنبک ایران مشاهده شد که نشان‌دهنده عدم تطابق داده‌های سیستم شناسایی خودکار (AIS) با موقعیت واقعی کشتی است.

گروه آدانی: بی اساس است 

سخنگوی گروه آدانی هرگونه تخلف عمدی در زمینه دور زدن تحریم‌ها یا تجارت با گاز مایع ایرانی را به شدت تکذیب کرده و این گزارش را «بی‌اساس و گمراه‌کننده» خوانده است. همچنین اعلام کرده که از هیچ‌گونه تحقیق رسمی توسط مقامات آمریکایی در این زمینه مطلع نیست.

گروه آدانی ادعا کرده که محموله‌های مورد اشاره در گزارش به عنوان معاملات تجاری معمولی از طریق شرکای لجستیکی شخص ثالث انجام شده و اسناد آن‌ها نشان می‌دهد که مبدا این محموله‌ها بندر صحار در عمان بوده است. 

از رشوه ۲۵۰ میلیونی تا ضرر ۱۵۰ میلیاردی

این تحقیقات جدید در حالی انجام می‌شود که گوتام آدانی و برادرزاده‌اش، ساگار آدانی، در نوامبر ۲۰۲۴ توسط مقامات آمریکایی به اتهام پرداخت رشوه ۲۵۰ میلیون دلاری به مقامات هندی برای کسب قراردادهای عرضه برق و فریب سرمایه‌گذاران آمریکایی در جریان جذب سرمایه متهم شده‌اند. گروه آدانی این اتهامات را نیز «بی‌اساس» خوانده و اعلام کرده که از تمام راه‌های قانونی برای دفاع استفاده خواهد کرد. در ژانویه ۲۰۲۳، گزارش شرکت تحقیقاتی هیدنبورگ ادعا کرد که گروه آدانی از طریق شرکت‌های صوری در خارج از کشور قوانین هند را نقض کرده است. این گزارش باعث سقوط ۱۵۰ میلیارد دلاری ارزش سهام گروه آدانی شد، هرچند بخشی از این ضرر بعداً جبران شد. 

میلیاردر هندی دوست نخست‌وزیر

گوتام آدانی، که از متحدان نزدیک نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، محسوب می‌شود، نقش مهمی در رشد اقتصادی اخیر هند از طریق شرکت‌های زیرساختی خود (مانند بنادر، فرودگاه‌ها، و تولید انرژی) ایفا کرده است. اتهامات اخیر می‌تواند تلاش‌های او برای بازسازی تصویرش پس از گزارش هیدنبورگ را با چالش مواجه کند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در ماه مه اعلام کرد که هر فرد یا کشوری که محصولات نفتی یا پتروشیمیایی ایران را خریداری کند، فوراً تحت تحریم‌های ثانویه قرار خواهد گرفت. این موضع سختگیرانه می‌تواند فشار بر آدانی را افزایش دهد. برخی از اعضای جمهوری‌خواه کنگره آمریکا معتقدند که این اتهامات با سیاست خارجی ترامپ، از جمله تقویت روابط تجاری با هند، در تضاد است.