نقش حیاتی ویتامین D در پیشگیری از ام‌اس

دکتر مژگان قهاری، متخصص مغز و اعصاب و عضو کمیته علمی انجمن ام‌اس ایران، در نشست خبری به مناسبت روز جهانی ام‌اس، ضمن اشاره به اینکه خود نیز با این بیماری زندگی می‌کند، بر اهمیت آگاهی، تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع این بیماری تأکید کرد.

وی گفت: ام‌اس یک بیماری خودایمنی است که لایه محافظ سلول‌های مغز و اعصاب را هدف قرار می‌دهد و باعث تشکیل پلاک‌های التهابی می‌شود. با پیشرفت بیماری، آسیب به نواحی مختلف مغز نیز گسترش می‌یابد.

قهاری ضمن هشدار نسبت به پیامدهای نادیده گرفتن بیماری، تأکید کرد: هدف ما ترساندن مردم نیست، بلکه افزایش آگاهی و شروع زودهنگام درمان است. هرچه درمان زودتر آغاز شود، می‌توان از پیشرفت بیماری و بروز ناتوانی‌های جدی جلوگیری کرد.

شیوع بالای ام‌اس در زنان و روند رو به رشد آن در ایران

به گفته این متخصص، شیوع بیماری ام‌اس در زنان سه برابر مردان است. در ایران از هر ۱۰۰ هزار نفر، ۳۱۳ زن و ۱۰۳ مرد به ام‌اس مبتلا هستند. این در حالی است که طی پنج سال گذشته، ایران از وضعیت شیوع متوسط به یکی از کشورهای با شیوع بالا در خاورمیانه تبدیل شده و پس از آمریکا و کانادا، جزو کشورهای با بیشترین تعداد مبتلایان قرار دارد. در آلمان نیز که بیشترین آمار ابتلا در اروپا را دارد، شیوع بیماری حدود ۳۰۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر گزارش شده است.

عوامل مؤثر در ابتلا و علائم هشداردهنده

قهاری به برخی از عوامل زمینه‌ساز بیماری اشاره کرد و گفت: کمبود ویتامین D، برخی ویروس‌ها، عوامل ژنتیکی، استرس و شرایط محیطی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در بروز ام‌اس هستند. حتی استرس‌های دوران کودکی، مانند از دست دادن والدین، می‌تواند فرد را در معرض این بیماری قرار دهد.

او افزود: اگر فردی روزانه فقط ۱۵ دقیقه صورت و دستان خود را در معرض نور آفتاب قرار دهد، نیاز بدن به ویتامین D تا حد زیادی تأمین می‌شود. با این حال، پوشش در برخی کشورهای خاورمیانه ممکن است مانع جذب کافی این ویتامین شود.

قهاری علائم شایع ام‌اس را این‌گونه برشمرد: خستگی مزمن، اختلال حافظه، افسردگی، حساسیت به گرما، تاری دید، دوبینی، گزگز دست و پا، ضعف عضلانی، عدم تعادل و مشکلات دفع از جمله نشانه‌های این بیماری هستند.

نقش سبک زندگی در مدیریت بیماری

این عضو انجمن علمی ام‌اس تصریح کرد: تغذیه مناسب، فعالیت ورزشی منظم و کنترل وزن می‌تواند تا ۲۰ درصد در بهبود وضعیت بیماران ام‌اس مؤثر باشد. یک مطالعه نیز نشان داده که این بیماران در صورت رعایت سبک زندگی سالم، تا ۱۳ درصد کیفیت زندگی بالاتری نسبت به سایر بیماران دارند.

قهاری با تاکید مجدد بر اهمیت ویتامین D گفت: سطح ویتامین D در بدن باید بالای ۳۰ باشد. برای افراد دارای کمبود، مصرف قرص ویتامین D پنجاه هزار واحدی هفته‌ای یک بار به مدت دو ماه و سپس ماهی یک بار توصیه می‌شود.

فریب درمان‌های غیرعلمی را نخورید

بنابر اعلام وزارت بهداشت، قهاری در پایان با اشاره به برخی تبلیغات گمراه‌کننده در حوزه طب مکمل و سنتی هشدار داد: هیچ درمان قطعی برای ام‌اس وجود ندارد. هر بیمار باید روند درمانی خود را تحت نظر پزشک متخصص دنبال کند. روی آوردن به درمان‌های فاقد پایه علمی، تنها باعث تأخیر در درمان اصلی و تشدید عوارض بیماری می‌شود.