آیا دود روغن آشپزی خطرناک است؟/خانم‌ها بخوانند

نتایج این تحقیق نشان داد که قرار گرفتن در معرض دود ناشی از روغن‌های پخت‌ و ‌پز به‌ویژه هنگام تفت‌دادن غذا بدون استفاده از هود یا دستگاه تهویه، به‌طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان ریه را در زنان افزایش می‌دهد.

این نتیجه از یک فراتحلیل شامل ۲۳ مطالعه علمی به‌دست آمده است که توسط دکتر دسدیانی، متخصص سلامت تنفسی از دانشگاه IPB اندونزی ارائه شد.

در این مطالعات، انواع مختلفی از روغن‌های خوراکی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه نشان داد که روغن کانولا (کلزا) نسبت به روغن کتان و روغن حیوانی نسبت به روغن‌های گیاهی، خطر بالاتری برای سرطان ریه دارند. نکته قابل توجه این است که مطالعات اپیدمیولوژیک در چند کشور آسیایی از جمله چین، تایوان و سنگاپور هم نتایج مشابهی را نشان می‌دهد: قرار گرفتن در معرض دود حاصل از روغن‌های داغ به‌ویژه در نبود تهویه مناسب، با افزایش خطر سرطان ریه در ارتباط مستقیم است.

دکتر دسدیانی درباره مکانیسم آسیب سلولی ناشی از این دودها اینطور توضیح داد: یکی از ترکیبات جهش‌زای اصلی در دود روغن، ترانس ۲,۴ DDE است که ثابت شده باعث کاهش بقای سلول‌های انسان و آسیب شدید به DNA کروموزومی می‌شود.

او افزود که هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (PAH) که هنگام حرارت دادن روغن در دمای بالا ایجاد می‌شود، از عوامل اصلی سرطان‌زا به حساب می‌آیند. این خطر به ‌ویژه در آسیا قابل توجه است، جایی که بسیاری از زنان هنوز به طور فعال در خانه آشپزی می‌کنند، آن هم بدون حفاظت کافی در برابر دود و گازهای مضر.

دکتر دسدیانی به عنوان راهکار پیشگیرانه، بر کاهش تماس با دود تاکید می‌کند و می‌گوید: استفاده از هود یا دستگاه تهویه هنگام آشپزی یک اقدام حیاتی است. او همچنین پیشنهاد داد که روش‌های جایگزین به‌جای تفت‌دادن مورد استفاده قرار گیرد تا تماس با ترکیبات سرطان‌زا کاهش یابد.

این متخصص سلامت تنفسی در پایان یادآور شد که بسیاری از مردم از این خطر ناآگاه‌اند و تغییر در سبک آشپزی خانوادگی و افزایش آگاهی عمومی برای کاهش خطر سرطان ریه، به‌ویژه در زنان، امری ضروری است.