چشم دنیا به توران و یوزپلنگ‌هایش است؛ ایستادگی در برابر یک انقراض

پیام رسان روز، گروه استان‌ها: همایش حفاظت از یوزپلنگ ایرانی موسوم به «چشم یک دنیا به توران، سرنوشت یوز ایرانی در دست مردم ایران» همزمان با ظهر سه شنبه مقارن با نشست شورای اداری شهرستان شاهرود در سالن جلسات فرمانداری ویژه این شهرستان برگزار شد.

در این نشست شینا انصاری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، معاون زیست طبیعی سازمان، استاندار سمنان و نماینده شاهرود و میامی در مجلس، مدیران کل محیط زیست استان‌های سمنان، خراسان شمالی، اصفهان و کرمان و یزد و … حضور داشتند.

رویکردهای حفاظتی

از جمله دیگر شرکت کنندگان در این همایش می‌توان به فرمانداران شاهرود و دامغان همچنین مدیران کل دستگاه‌های اجرایی شامل منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی شرق استان سمنان، میراث فرهنگی و گردشگری، فرمانده پلیس راه شاهرود – میامی و… اشاره کرد.

راهبردهای حفاظت محیط زیست در قبال یوزپلنگ آسیایی شامل حفاظت و ارتقای زیستگاه، تجهیز امکانات و ارتقای تجهیزات محیط بانان و همچنین روش‌های حفاظتی مشارکتی با مردم و جوامع محلی و سازمان‌های مردم نهاد، دست یابی به یک نقشه راه ملی برای حفظ این گونه نادر جانوری، ساماندهی گله‌های دام و شتر و سگ‌های گله، ایمن سازی کریدور کوچ یوزها و… در زمره مباحث مطروحه در این همایش بود.

ارتقای زیستگاه و ایمن سازی کریدور تردد میاندشت

سعید یوسف پور مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان سمنان به عنوان نخستین سخنران این مراسم ضمن اشاره به ظرفیت‌های مهم این استان در زمینه حیات طبیعی بیان کرد: هر هشت گونه گوشت خوار مهم موجود در کشورمان در استان سمنان زیست دارند و این نشان دهنده اهمیت زیست طبیعی این استان است.

یوسف پور با بیان اینکه سمنان به لحاظ تنوع زیستی و گونه‌های جانوری استان برتر کشورمان محسوب می‌شود، ابراز کرد: تمام نشخوار کنندگانی که در ایران شناسایی شده‌اند در استان سمنان زیستگاه دارند و این نشان از کلکسیون برتر داشته‌های تنوع زیستی این استان دارد.

وی با بیان اینکه سه رویکرد اصلی در اداره کل حفاظت از محیط زیست استان سمنان در خصوص یوزپلنگ آسیایی اتخاذ شده است، افزود: نخستین رویکرد ما در قبال یوزپلنگ آسیایی بهینه سازی زیستگاه است و دو رویکرد دیگر حفاظت محیط زیست در قبال یوز ایمن سازی و کریدور میاندشت و عباس آباد و همچنین تکثیر در اسارت محسوب می‌شود.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست با بیان اینکه قدم‌های خوبی برای حفظ گونه یوز آسیایی برداشته شده است، اضافه کرد: می‌کوشیم که اهتمام ویژه ای را در حفاظت از گونه نادر یوزپلنگ آسیایی اتخاذ کنیم همچنین باید این را هم تاکید کرد که تنها زیستگاه زاد آور یوزپلنگ آسیایی در دنیا زیستکره توران شاهرود است.

تدوین طرح جامع

معاون سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان دومین سخنران این مراسم از تدوین طرح پنج ساله از سوی این سازمان برای نگهداشت و حفاظت از یوزپلنگ آسیایی خبر داد و گفت: این گونه ارزشمند بسیار در خطر انقراض است و نیاز دارد که کار جامعی برای مقابله با این موضوع صورت گیرد.

حمید ظهرابی با بیان اینکه ارتقا و احیای زیستگاه و حفاظت از زیستگاه یوزپلنگ آسیایی از جمله راهبردهای این طرح است، ابراز کرد: مشارکت‌های مردمی و آموزش محلی و همچنین ایجاد بسترهای مناسب برای بهره گیری از ظرفیت‌های مذکور از دیگر بخش‌های طرح پنج ساله حفاظت از گونه نادر جانوری یوزپلنگ ایرانی است.

وی با بیان اینکه مشارکت و بهره گیری از فناوری‌های نوین، تقویت تجهیزات محیط بانان به فناوری روز از دیگر بخش‌های این طرح پنج ساله است، ابراز کرد: رفع مخاطرات زندگی یوز آسیایی مانند جاده و سگ‌های گله از دیگر بخش‌های راهبردی طرح مدیریت یوزپلنگ آسیایی محسوب می‌شود.

فنس کشی کریدورهای خطرناک

معاون محیط طبیعی حفاظت محیط زیست با بیان اینکه ساماندهی دام در زیستگاه یوز نیاز به ایجاد کارگروهی با حضور استانداری و جهاد کشاورزی دارد، افزود: طرح فنس کشی در محدوده تردد یوز در میاندشت و عباس آباد میامی از جمله طرح‌هایی که با مشارکت وزارت راه در دست اجرا است.

ظهرابی با بیان اینکه این طرح قبلاً به طول چهار کیلومتر اجرا شده بود، ابراز داشت: وزارت راه قرار بود که این طرح را اجرا کند که متأسفانه روند بسیار کند است هر چند قول‌هایی داده شده که ۲۶ کیلومتر فنس کشی در این کریدور اجرا شود.

وی همچنین درباره طرح حرم تا حرم نیز تصریح کرد: خوشبختانه مطالعات این طرح با مشاوره یک دانشگاه معتبر در کشورمان انجام شده و ما امروز مطلع هستیم که در صورت اجرای این طرح در چه مسیری قرار است عبورگاه های یوز ها لحاظ شود.

ضرورت اقدام مشترک

استاندار سمنان اما دیگر سخنران این مراسم بود که با اشاره به ضرورت یک اقدام مشترک بین استان‌های همجوار با محل زیست یوزپلنگ آسیایی اشاره کرد و گفت: استان سمنان آمادگی دارد تا در راستای اقدام مشترک به میدان بیاید و لذا از همه استان‌های همجوار نیز درخواست می‌شود که به این موصوع بپیوندند.

محمد جواد کولیوند تصریح کرد: این استان مرکز پروژه اقدام مشترک خواهد بود اما این به آن معنی نیست که استان سمنان به تنهایی نمی‌تواند همه کارها را صورت دهد لذا نیاز است که همه ذی نفعان در موضوع حفاظت مشارکت کنند.

وی با بیان اینکه اقدام مشترک بین همه دستگاه‌های ذی ربط از جمله مهمترین نکاتی که در زمینه حفاظت از یوز آسیایی می‌بایست مد نظر قرار گیرد افزود: در این برنامه مشترک می‌بایست وظایف هر دستگاه دولتی و خدماتی و نه در استان سمنان بلکه در استان‌های پیرامون که در نگهداشت یوزپلنگ آسیایی دخیل هستند، دیده شود.

راهبردهای مشارکت جمعی

معاون رئیس جمهور نیز در این نشست با بیان اینکه آموزش از جمله راهبردهای ما برای همراهی جوامع محلی و مردم است، ابراز داشت: دومین راهبرد ما در این حوزه بستر سازی برای مشارکت جوامع محلی است همچنین همکاری بخش‌های ذیربط حتی در استان‌های همجوار در این راهبرد سازمان حفاظت محیط زیست مؤثر است لذا تمام تلاش خود را برای حفظ گونه نادر یوز آسیایی به کار خواهیم گرفت.

شینا انصاری با بیان اینکه وقتی جمعیت گونه جانوری به زیر ۵۰ می‌رسد خطر انقراض به صورت کاملاً جدی آن را تهدید می‌کند، افزود: ایمن سازی کوریدور تردد یوز در عباس آباد از جمله اقداماتی که با هدف جلوگیری از تصادفات و تلفات جاده‌ای یوز در دست اجرا است.

وی با بیان اینکه انتظار ما از وزارت راه و شهرسازی این است که در فنس کشی کوریدور تردد یوزپلنگ سرعت عمل به خرج دهد، ابراز کرد: طی ۱۰ سال اخیر ۱۳ یوز در همین منطقه عباس آباد تلف شده است، ضرورت دارد که پروژه ایمن سازی محل تردد یوز ها به سرعت اجرایی شود همچنین موضوع تکثیر در اسارت از جمله دیگر راهبردهای سازمان حفاظت از محیط زیست در قبال یوزپلنگ آسیایی است.

تدوین برنامه‌های ویژه

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست همچنین از تدوین یک برنامه ۵ ساله با هدف حفاظت از گونه نادر جانوری یوزپلنگ آسیایی خبر داد و گفت: حفظ زیستگاه یوز از مهم‌ترین بخش‌های این طرح است، گفت: جلب همکاری‌های مردمی و مشارکت مردم محلی و ایجاد بستر مناسب برای آن از جمله بخش‌های این طرح است

انصاری با بیان اینکه حفاظت از زیستگاه یوزپلنگ آسیایی تنها به حفاظت از این گونه نادر نمی‌پردازد، افزود: یک نگاه کلان در خصوص حفظ زیستگاه‌ها در مجموعه سازمان حفاظت از محیط زیست وجود دارد همچنین دولت چهاردهم خود را یک دولت محیط زیستی می‌داند لیکن انتظار داریم که طرح‌هایی مانند ایمن سازی کریدور تردد یوز که در ۱۰ سال گذشته ۱۳ مورد تلفات این گونه جانوری در آن ثبت شده، تسریع شود.